Πως κατασκευάζονται τα καλάμια ψαρέματος..

Καλάμια ψαρέματος «από το χθες στο σήμερα»
Από τότε που ο άνθρωπος άρχισε να συλλέγει την τροφή του, θεώρησε τα πλάσματα του νερού σαν πιθανές πηγές τροφής και χρησιμοποίησε διάφορα εργαλεία, για να μπορέσει να πιάσει αρκετά ψάρια με απλό τρόπο.

Όπως προκύπτει από παραστάσεις της λίθινης εποχής, η χρησιμοποίηση καλαμιών ψαρέματος φτάνει μέχρι την αρχαία Αίγυπτο, τη Κίνα, την Ελλάδα και την Ρώμη. Πριν τη διάδοση των συνθετικών υλικών όπως το fiberglass τα σύνθετα γραφίτη, αλλά και του carbon τα καλάμια, κατασκευάζονταν από μπαμπού ή καλαμιές αφού ήταν αναγκαίο να είναι ελαφριά, δυνατά και εύκαμπτα. Το (butt) κάτω στέλεχος ήταν συχνά κατασκευασμένο από σφενδάμι. Οι λαβές ήταν κυρίως από φελλό, ξύλο ή τυλιγμένο καλάμι. Οι οδηγοί κατασκευάζονταν από απλές συρμάτινες θηλιές ή από αχάτη, σε σχήμα δαχτυλιδιού που εφαρμοζόταν ενδιάμεσα.

Κάποια από αυτά , όταν δεν χρησιμοποιούνταν για ψάρεμα, χρησίμευαν σαν μπαστούνια για περπάτημα. Από το 1980, με την εμφάνιση των στελεχών από γραφίτη, η τεχνολογία των τηλεσκοπικών καλαμιών είχε τεράστια πρόοδο και τα συγκεκριμένα καλάμια καταλαμβάνουν ένα μεγάλο μερίδιο της αγοράς.

Ας δούμε όμως βήμα βήμα πως κατασκευάζεται σήμερα, το εργαλείο που μας δίνει την χαρά την συγκίνηση αλλά και την ηρεμία στο χόμπι που έχουμε επιλέξει, να γεμίσει τις ελεύθερες ώρες μας.

Διαδικασία παραγωγής καλαμιών

Τα καλάμια αποτελούνται από κυλινδρικά τμήματα, γνωστά σαν στελέχη και διάφορα μικρότερα μέρη συνδεδεμένα σε αυτά. Τα στελέχη κατασκευάζονται από δυνατές ελαστικές ίνες, όπως το fiberglass ή την ανθρακοίνα (carbon). Το carbon φυλασσεται συσκευασμένο σε μεμβράνες ρολών, μέσα σε ειδικά ψυγεία. Είναι σημαντικό να διατηρηθεί σε αυτές τις συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας, διαφορετικά δεν μπορεί να επεξεργασθεί και καταστρέφεται.



Το πρώτο στάδιο αφού βγει από το ψυγείο, είναι να τοποθετηθεί στα ειδικά ράουλα ώστε να μπορέσει να απλωθεί στο πάγκο και να ακολουθήσει η διαδικασία της κοπής.



Στην συνέχεια το κάρμπον κόβεται σε λωρίδες, σε διάφορα μήκη ανάλογα πιο στέλεχος του καλαμιού θέλουμε να κατασκευάσουμε ή τύπο καλαμιού, δίσπαστο τρίσπαστο, η τηλεσκοπικό. Ένα μεταλλικό πατρόν τοποθετείται πάνω από μια στοίβα φύλλων. Μια κοφτερή λεπίδα κόβει γύρω από το πατρόν και έτσι παράγονται αρκετά κομμένα φύλλα του ίδιου σχήματος. Το ακριβές σχήμα διαφέρει ανάλογα με τον τύπο καλαμιού, αλλά γενικά μοιάζει με παραλληλόγραμμο.



Ποτέ δεν είναι ένας τύπος κάρμπον για κάθε καλάμι. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί διαφορετικός συνδυασμός κάρμπον για κάθε στέλεχος του καλαμιού, ώστε να δοθούν τα τεχνικά χαρακτηριστικά που θα το χαρακτηρίζουν. Για παράδειγμα άλλο συνδυασμό τύπων κάρμπον για το στέλεχος της βάσης , διαφορετικό συνδυασμό για το δεύτερο στέλεχος , άλλο για το τρίτο και ούτω κάθε εξής.

Τα φύλλα του κάρμπον πρέπει να κολληθούν πάνω στην μήτρα, ώστε στην συνέχεια να μπορούν να πρεσαριστούν. Μία άκρη του κομμένου φύλλου θερμαίνεται, ώστε να προσαρμοστεί στην ατσάλινη μήτρα. Το φύλλο τοποθετείται με τρόπο, ώστε η πλειοψηφία των ινών να ευθυγραμμίζονται κατά μήκος της μήτρας, με περίπου το ένα δέκατο με ένα έκτο των ινών να βρίσκονται σε ορθή γωνία με τις υπόλοιπες.




Στην συνέχεια το κάρμπον τυλίγεται και πρεσάρετε σύγχρονος πάνω στη μήτρα. Η μήτρα περιστρέφεται σε δύο θερμά μεταλλικά καρούλια, που ασκούν πίεση καθώς τα στρώματα ινών τυλίγονται γύρω από το αυτή. Στις συγκεκριμένες φωτογραφίες φαίνεται πολύ καθαρά ότι για ένα τηλεσκοπικό καλάμι , όσα στελέχη έχει τόσες μήτρες χρειάζεται.




Η πρέσα δουλεύει ανάλογα με το καλάμι, από τους 70 έως τους 90 τόνους. Τα μικρότερα κομμάτια όπως η μύτες πρεσάρονται σε μικρότερη πρέσα που δουλεύει στους 40 τόνους .



Η μήτρες είναι όλες inox , πολύ ακριβές και αποτελούν ένα τεράστιο κόστος για ένα εργοστάσιο κατασκευής καλαμιών, μιας και όπως είδαμε για κάθε τύπο καλαμιού χρειάζονται πολλές διαφορετικές μήτρες .



Σε αυτό το στάδιο η μήτρα μαζί με το κάρμπον, τυλίγονται με ένα ειδικό φιλμ συνθετικού πολυμερούς όπως σελοφάν ή πολυέστερ, ώστε όταν θα μπουν στον φούρνο και ψηθούν τα υλικά, να μείνουν συμπαγή.




Οι μήτρες όπου είναι τυλιγμένα τα στελέχη από κάρμπον, τοποθετούνται σε ένα ειδικό βαγόνι για να μπουν στον φούρνο, ο οποίος θερμαίνεται στους 300-350 βαθμούς Φαρενάιτ (150-180 Κελσίου) για 30-60 λεπτά. Η θερμότητα κάνει το πολυμερές φιλμ να συρρικνωθεί ασκώντας πίεση στην ίνα καθώς η ρητίνη σκληραίνει.



Μόλις τελείωση η διαδικασία του ψησίματος, το επόμενο βήμα είναι να μεταφερθεί το βαγόνι στον ειδικό εξολκέα, όπου θα αφαιρεθούν τα στελέχη κάρμπον από την μήτρα. Από αυτό το σημείο και μετά, ξεκίνα η επεξεργασία των στελεχών ώστε να ξεκινήσει να κατασκευάζεται το καλάμι.



Μετά την αποκόλληση τους από την μήτρα τα στελέχη τρίβονται ελαφρά για να αφαιρεθεί η ρητίνη και να λειανθεί.

Μετά από την διαδικασία της λείανσης γίνεται η ενίσχυση των στελεχών με το ειδικό κορδόνι από ίνες καρμπον, σε όποια στελέχη απαιτείται. Η ενίσχυση αυτή είναι όπως θα έχετε παρατηρήσει σε κάποια μοντέλα, σε σχήμα καρέ η σπιράλ. Το κορδόνι αυτό που χρησιμοποιείται για την ενίσχυση τους, αποτελείται συνήθως από μια ταινία 1000,3000 η 12000 ινών καρμπον.




Σε αυτό το στάδιο τα στελέχη κόβονται με τροχό στις επιθυμητές διαστάσεις, ανάλογα με το μοντέλο του καλαμιού.




Το επόμενο στάδιο είναι η βαφή των στελεχών του κάθε καλαμιού.

Αυτή η βαφή πραγματοποιείται μονό στα στελέχη που χρειάζεται , όπως π.χ το στέλεχος της βάσης.



Μετά από την βαφή και αφού παραμείνουν τα στελέχη για αρκετό χρονικό διάστημα να στεγνώσουν, πηγαίνουν στο επόμενο στάδιο όπου πρέπει να μπει η στάμπα πάνω στα στελέχη.

Αυτό γίνεται από ένα ειδικό μηχάνημα. Η συγκεκριμένη διαδικασία αν και φαίνεται απλή είναι πολύ δύσκολη και επίπονη. Χρειάζονται ρυθμίσεις ακριβείας στην μηχανή ώστε να μπουν σωστά η στάμπες .

Σε κάποια μοντέλα καλαμιών πρώτα βάφεται το στέλεχος και μετά μπαίνει η στάμπα.



Η επόμενη διαδικασία είναι το χτίσιμο του καλαμιού. Αφού έχουν στεγνώσει οι βαφές και τα βερνίκια θα τοποθετηθούν τα δαχτυλίδια και η βάση μηχανισμού.

Κάθε δακτυλίδι καθώς και η βάση του μηχανισμού δένεται ένα ένα στο χέρι με τα ειδικά νήματα σε διάφορα χρώματα. Ανάλογα το μοντέλο του καλαμιού και τα σχεδία που θέλουμε να επιτύχουμε.



Αμέσως μετά περνιέται κολλά δυο συστατικών στα δακτυλίδια και στη βάση του μηχανισμού, ώστε να μπορέσουν να σταθεροποιηθούν πάνω στο καλάμι.

Αυτή η διαδικασία είναι πολύ σημαντική διότι αν δεν περαστεί σωστά η κόλλα η οποία λειτουργεί και ως μονωτικό για τα νήματα και τα δακτυλίδια, θα έχουμε ανεπιθύμητα αποτελέσματα στο μέλλον.



Το τελευταίο στάδιο αλλά εξίσου πολύ σημαντικό και αυτό αφού έχουν περαστεί οι κόλλες στους οδηγούς, τα καλαμιά μπαίνουν σε ένα ειδικό θάλαμο όπου πρέπει να παραμείνουν για αρκετό διάστημα, ώστε να στεγνώσουν οι κόλλες για να επιτύχουμε την επιθυμητή στεγανοποίηση και σταθεροποίηση των οδηγών.

Αν αυτό το στάδιο δεν γίνει σωστά, δηλαδή δεν παραμείνουν τα καλαμιά τον απαιτούμενο χρόνο στο θάλαμο για στέγνωμα, τα σκασίματα και τα ξεκολλήματα των οδηγών στο μέλλον είναι αναπόφευκτα.



Κατά την κατασκευή του στελέχους, η πίεση που ασκείται στο φύλλο όπως αυτό τυλίγεται γύρω από τη μήτρα πρέπει να είναι ομοιογενής, διαφορετικά το καλάμι θα είναι ακανόνιστο. Τα προστατευτικά τελειώματα που εφαρμόζονται στο στέλεχος πρέπει να είναι στρωτά και όχι πολύ παχιά αλλιώς το καλάμι δε θα λειτουργεί κανονικά. Κατά τη διαδικασία συναρμολόγησης, όλα τα εξαρτήματα πρέπει να ταιριάζουν απόλυτα. Οι δακτύλιοι πρέπει να είναι στοιχισμένοι σωστά και να έχουν την κατάλληλη διάσταση ώστε το καλάμι να μπορεί να συναρμολογείται άνετα, χωρίς να είναι χαλαρό (δίσπαστα τρισπαστα). Οι οδηγοί πρέπει να βρίσκονται στη σωστή απόσταση μεταξύ τους. Αν τοποθετηθούν μακρύτερα το καλάμι θα κάνει κοιλιά. Αν αντίθετα βρίσκονται σε πολύ κοντινή απόσταση το καλάμι δε θα κινείται ομαλά.

Δείτε το σχετικό βίντεο.



Συνθετικά υλικά για την κατασκευή των καλαμιών

Fiberglass

Το fiberglass μπορεί να κατασκευασθεί από μία ποικιλία υλικών. Άμμος (διοξείδιο του πυριτίου) και ασβεστόλιθος (ανθρακικό ασβέστιο) αναμιγνύονται με διάφορες ποσότητες άλλων συστατικών όπως ανθρακικό νάτριο, ανθρακικό ποτάσιο, υδροξείδιο του αργιλίου, οξείδιο του αργιλίου, οξείδιο του μαγνησίου ή οξείδιο του βορίου. Αυτά τα συστατικά προστίθενται σε ανακυκλωμένο γυαλί. Το ανακυκλωμένο γυαλί βοηθάει στη σύντηξη των υπολοίπων συστατικών σε θερμοκρασία μικρότερη από αυτή που κανονικά θα χρειαζόταν. Το μίγμα λειώνει μέσα σε φούρνο. Το λειωμένο γυαλί τότε ωθείται σε μία ατσάλινη συσκευή με πολυάριθμες μικρές οπές. Το γυαλί βγαίνει σε ίνες και ψύχεται κατόπιν γνέθεται σε νήμα. Το νήμα υφαίνεται σε φύλλα (ελάσματα)

Aνθρακοϊνα

Η ανθρακοϊνα προέρχεται από διάφορες συνθετικές ίνες. Αυτές οι ίνες είναι πολυμερή των οποίων οι μακριές αλυσίδες μορίων περιέχουν πολλά άτομα άνθρακα. Η ίνα αυτή μπορεί να κατασκευαστεί από ραιγιόν, μία συνθετική ίνα που παράγεται από κυπαρίνη (cellulose), ένα φυσικό πολυμερές που συναντάται στα φυτά. Επίσης ή ανθρακοϊνα μπορεί να παραχθεί από ακρυλικό, μία συνθετική ίνα που προέρχεται από ένα τεχνητό πολυμερές που αποτελείται από μόρια που αντλούνται έμμεσα από το πετρέλαιο. Η συνθετική ίνα θερμαίνεται και με αυτό τον τρόπο εξάγονται από αυτήν όλα τα άτομα εκτός του άνθρακα. Το αποτέλεσμα είναι μακριές αλυσίδες ατόμων άνθρακα (αν η ίνα θερμανθεί περισσότερο τα άτομα άνθρακα θα σχηματίσουν ελάσματα αντί για αλυσίδες και έτσι θα παραχθεί γραφίτης). Η ανθρακοϊνα γνέθεται σε νήμα και κατόπιν σε φύλλα.

Posted: 27/07/2008 by ΠΑΝΟΣ στο pa65.wordpress.com